ขันโตก
ขันโตก โตก หรือ สะโตก เป็นภาชนะที่ทำด้วยไม้กลึง ไม้ไผ่สาน หรือ หวายสาน. ส่วนบนมีลักษณะคล้ายถาด มีส่วนรองรับถาดเป็นหวายขดเป็นวง มีขนาดเล็กกว่าถาดส่วนบน ส่วนที่ยึดและค้ำถาดไว้ทำเป็นลูกมะหวด ประมาณ ๖ ซี่ ปักที่ตีนยึดและค้ำถาดไว้ ขันโตกใช้สำหรับใส่อาหาร หรือสิ่งของอื่น ๆ ลักษณนามว่า ใบ หรือ ลูก
การกินขันโตก หมายถึง การกินอาหารพื้นเมืองของชาวภาคเหนือซึ่งจัดอาหาร มีข้าวเหนียวนึ่ง แกงฮังเล น้ำพริกอ่อง แคบหมู ไส้อั่ว และ ผักกาดจอ เป็นต้น ใส่ถ้วยหรือชาม วางไว้ในโตก เรียกว่า กินขันโตก คนกินต้องนั่งกับพื้น
ปัจจุบันจังหวัดทางภาคเหนือได้ต้อนรับแขกบ้านแขกเมือง และนักท่องเที่ยวเป็นจำนวนมาก จึงจัดให้การกินขันโตก เป็นธุรกิจการท่องเที่ยวอย่างหนึ่ง ผู้ไปเยือนนอกจากจะได้รับประทานอาหารที่จัดไว้ในโตกแล้ว ยังได้ชมการแสดงดนตรีพื้นเมือง ประเภทสะล้อ ซอ ซึง และการฟ้อน ซึ่งเป็นเอกลักษณ์ของชาวเหนือ และได้ชมการละเล่นของชาวเขาเผ่าต่าง ๆ อีกด้วย
ที่มา : บทวิทยุรายการ “รู้ รัก ภาษาไทย” ออกอากาศทางสถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย เมื่อวันที่ ๓ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๒ เวลา ๗.๐๐-๗.๓๐ น.