เท่าไรกันแน่ (๑๕ กรกฎาคม ๒๕๕๒)

          เมื่ออ่านชื่อเรื่องท่านผู้อ่านคงจะทราบทันทีว่าต้องเป็นเรื่องเกี่ยวกับจำนวน ซึ่งหากติดตามอ่านคงจะจำได้ว่าเคยกล่าวถึงตัวเลขที่ให้ความหมายเป็นจำนวนนับไปแล้วครั้งหนึ่ง แต่ที่จะกล่าวถึงนี้เป็นคำที่น่าสนใจอีก ๒ คำ คือคำว่า สองต่อสอง กับ ตัวต่อตัว ซึ่งเป็นคำที่มีผู้สอบถามมาทางโทรศัพท์ ผู้ถามถามว่าทั้ง ๒ คำนี้มีจำนวนเท่ากันใช่หรือไม่ ทั้งนี้อาจเป็นเพราะคำเขียนดูเป็นจำนวนนับที่ไม่เท่ากัน ที่จริงแล้วทั้ง ๒ คำนี้มีจำนวนเท่ากัน คือ ๒ คน หากแต่ใช้ในความหมายที่ต่างกัน ดังนี้

          ตัวต่อตัว เป็นคำนาม หมายถึง จำนวนหนึ่งต่อหนึ่ง มักจะใช้ในความหมายของการต่อสู้ เช่น มาแข่งปิงปองกันตัวต่อตัวต่อให้รู้แพ้รู้ชนะกันเลยดีกว่า

          ส่วน สองต่อสอง เป็นคำวิเศษณ์ ที่มักใช้พูดกล่าวในกรณีชายหนึ่งคนและหญิงหนึ่งคนที่อยู่ด้วยกันตามลําพัง โดยเฉพาะในที่ลับหูลับตาคนอื่น คำนี้ไม่ได้หมายถึงมีผู้หญิงและผู้ชายฝ่ายละ ๒ คน 

          ทั้ง สองต่อสอง และ ตัวต่อตัว แม้จะมีจำนวนเท่ากันคือ ๒ คน แต่เราจะไม่ใช้คำทั้งสองคำนี้แทนกัน เช่น ไม่ใช้ว่า หญิงชายคู่นี้พอเป็นแฟนกันแล้วชอบนั่งคุยกันตัวต่อตัว เช่นเดียวกับจะไม่ใช้ว่า ปล่อยให้พวกเค้าวิ่งแข่งกันไปสองต่อสองเถอะ

          นอกจากคำทั้ง ๒ คำนี้แล้วยังมีคำว่า ลำพัง ซึ่งเป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง เฉพาะตน ไม่เกี่ยวกับผู้อื่น คำนี้แม้จะฟังดูเหมือนให้ความหมายว่า เป็นจำนวนเพียงหนึ่ง แต่จะใช้ได้ในข้อความทั้งความหมายที่มีจำนวน ๑ หรือมากกว่า ๑ ขึ้นไป อย่างเช่น เขาปล่อยให้ลูกอยู่บ้านตามลำพัง ซึ่งจะหมายถึงมีจำนวนเพียง ๑ หรือมากกว่า ๑ ก็ได้ แต่ถ้าเป็นในข้อความว่า พ่อแม่ต้องทำงานเลยปล่อยให้ลูก ๆ อยู่กันตามลำพัง ข้อความนี้จะหมายถึงมีจำนวนมากกว่าหนึ่ง

          คำ ตัวต่อตัว และ สองต่อสอง มักจะใช้เฉพาะกับคน แต่คำว่า ลำพัง ใช้ได้กับทั้งคนและสัตว์

   พัชนะ  บุญประดิษฐ์