ราชาศัพท์


เด็ก :  คุณครูครับ  ทำไมจึงต้องมีราชาศัพท์ด้วยครับ  เราจะพูดกับในหลวงอย่างที่เราพูดกับพ่อได้ไหม

ครู :    ถ้าหนูพูดราชาศัพท์ไม่ได้ ก็พูดอย่างธรรมดา ท่านไม่ถือพระองค์  แต่ในฐานะที่เป็นคนไทยที่จงรักภักดีต่อพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวก็ต้องพยายามเรียนราชาศัพท์และใช้ให้ถูก  เพราะคนไทยมีวัฒนธรรมเคารพผู้ใหญ่  วัฒนธรรมนี้ทำให้เราใช้ภาษาต่าง ๆ กัน   บางคำใช้สำหรับพูดกับผู้ใหญ่  บางคำสำหรับพูดกับผู้น้อย  บางคำใช้พูดกับผู้เด็กหรือพูดกับคนที่มีฐานะทางสังคมด้อยกว่า   เมื่อพูดกับพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวก็ต้องใช้คำสูง คำไพเราะ เพื่อแสดงความเคารพยกย่องสูงสุด และแสดงความจงรักภักดีต่อพระองค์   คำที่เป็นราชาศัพท์มีทั้งคำที่มาจากภาษาบาลีสันสกฤต ภาษาเขมร หรือเป็นคำภาษาไทย

เด็ก :
  ผมเข้าใจแล้วครับ   เวลาพูดกับพ่อแม่ผมยังใช้คำไม่เหมือนกับที่ผมพูดกับเพื่อนผมเลย  เวลาพูดถึงในหลวงก็ต้องใช้ราชาศัพท์

ที่มา : บทวิทยุรายการ “รู้ รัก ภาษาไทย”  ออกอากาศทางสถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย เมื่อวันที่ ๒๐  มกราคม พ.ศ. ๒๕๕๐ เวลา ๗.๐๐-๗.๓๐ น.