รู้เรื่องแร่ ๒

     รู้เรื่องแร่ ๒

          โดยทั่วไป สมบัติของแร่จะพิจารณาใน ๓ ด้าน คือ ๑. สมบัติทางฟิสิกส์ ๒. สมบัติทางเคมี ๓. สมบัติทางแสง

          ๑. สมบัติทางฟิสิกส์ พิจารณาจากลักษณะภายนอก คือ ๑. สีของแร่ ซึ่งอาจมีสีเดียวหรือหลายสี ๒. สีผงละเอียด สีผงของแร่เป็นสีเฉพาะ ดูได้ด้วยตาเปล่า ๓. ระบบผลึก โมเลกุลของธาตุที่ประกอบเป็นแร่จะจัดเรียงตัวเป็นผลึก แร่แต่ละชนิดต่างก็มีรูปผลึกเฉพาะตัว แต่บางชนิดอาจไม่มีรูปผลึก ระบบผลึกแบ่งเป็น ๖ ระบบ โดยลากเส้นสมมุติเป็นแกนผลึก คือ (๑) ระบบสามแกนเท่า (isometric system) แกน ๓ แกนเท่ากันและตัดกันที่กึ่งกลางเป็นมุมฉาก (๒) ระบบสองแกนเท่า (tetragonal system) แกน ๓ แกนตัดกันที่กึ่งกลางเป็นมุมฉาก โดยมี ๒ แกนยาวเท่ากัน แกนที่ ๓ อาจยาวหรือสั้นกว่าก็ได้ (๓) ระบบสามแกนต่าง (orthorhombic system) แกน ๓ แกนตัดกันที่กึ่งกลางเป็นมุมฉาก โดยทั้ง ๓ แกนยาวไม่เท่ากัน (๔) ระบบหนึ่งแกนเอียง (monoclinic system) แกนทั้ง ๓ แกนยาวไม่เท่ากัน โดย ๒ แกนตัดกันเป็นมุมฉาก ส่วนแกนที่ ๓ ทำมุมกับ ๒ แกนแรก (๕) ระบบสามแกนเอียง (triclinic system) แกนทั้ง ๓ แกนยาวไม่เท่ากัน และไม่ตั้งฉากกัน (๖) ระบบสามแกนราบ (hexagonal system) แกน ๔ แกน โดย ๓ แกนแรกอยู่ในแนวราบ ยาวเท่ากัน ทำมุม ๖๐ องศา ซึ่งกันและกัน ส่วนแกนที่ ๔ ตั้งฉากกับ ๓ แกนแรก แต่อาจยาวหรือสั้นกว่าก็ได้ ๔. แนวแตกเรียบ รอยแตกในแนวระนาบเรียบขนานไปตามผิวหน้าผลึก เนื่องจากโครงสร้างอะตอมในผลึกแร่ อาจมีแนวเดียวหรือหลายแนวก็ได้ ๕. รอยแตก รอยที่ผิวแร่เมื่อแตกออกมีลักษณะต่างกัน ๖. ความวาว การสะท้อนของแสงจากผิวของแร่หรือวัสดุ ๗. ความแข็ง แร่แต่ละชนิดจะมีค่าความแข็งเฉพาะตัวเทียบจากสเกลของโมส์ ๘. ความถ่วงจำเพาะ ตัวเลขที่แสดงว่าแร่นั้นหนักเป็นกี่เท่าของน้ำที่มีปริมาตรเท่ากันที่ ๔ องศาเซลเซียส ๙. ความเหนียว เกิดจากการจับตัวกันของอะตอมภายในแร่ ๑๐. สมบัติแม่เหล็ก แร่บางชนิดมีสมบัติที่แม่เหล็กสามารถดูดติดได้

          ๒. สมบัติทางเคมี การตรวจสอบสมบัติทางเคมีต้องทำในห้องปฏิบัติการ จึงจะทำให้ทราบว่าแร่นั้นประกอบด้วยธาตุอะไรบ้าง ในปริมาณเท่าใด ซึ่งจะช่วยให้ผลการวิเคราะห์ถูกต้องขึ้น

          ๓. สมบัติทางแสง เป็นสมบัติของแร่ประการหนึ่งที่ยอมให้แสงผ่านได้ แบ่งเป็น แบบโปร่งใส แบบโปร่งแสง แบบทึบแสง

สำรวย นักการเรียน