เครื่องลายครามกับชื่อถนน
พจนานุกรมวิสามานยนามไทย : วัด วัง ถนน สะพาน ป้อม ซึ่งนางสาวกนกวลี ชูชัยยะ เป็นผู้เรียบเรียง และราชบัณฑิตยสถานจัดพิมพ์เผยแพร่ เก็บชื่อถนนและอธิบายความเป็นมาที่น่าสนใจไว้มากมาย หนึ่งในนั้นเป็นชื่อถนนหลายสายที่มีที่มาจาก “เครื่องลายคราม” วันนี้จึงขอรวบรวมชื่อถนน ๓ สาย ที่มีที่มาจากเครื่องลายคราม ๓ ลาย มาเล่าสู่กันฟัง ดังนี้
ถนนนครราชสีมา เป็นถนนในกรุงเทพมหานครที่มีชื่อมาจากเครื่องลายครามลายดวงดาว ถนนนครราชสีมาแบ่งเป็น “ถนนนครราชสีมาเหนือ” (ตั้งแต่ถนนราชวิถีถึงคลองสามเสน) และ “ถนนนครราชสีมาใต้” (ตั้งแต่ถนนลูกหลวงถึงถนนอู่ทองนอก) ถนนนครราชสีมาเดิมชื่อว่า ถนนดวงดาว เป็นถนนที่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้น ชื่อถนนดวงดาวมาจากเครื่องลายครามที่มีลายดาว ซึ่งในนิยายจีนมักกล่าวถึงดาวที่เป็นเซียนต่าง ๆ เช่น ไท้แป๊ะกิมแซ คำว่า “แซ” ในที่นี้แปลว่า ดาว
เมื่อมีดวงดาวแล้ว ก็ย่อมต้องมีดวงตะวันคู่กันไป ถนนสายต่อมาที่มีชื่อมาจากเครื่องลายครามลายดวงตะวันก็คือ ถนนศรีอยุธยา ซึ่งเริ่มตั้งแต่ถนนราชปรารภถึงแม่น้ำเจ้าพระยา กรุงเทพมหานคร ถนนศรีอยุธยาเดิมมีชื่อว่า ถนนดวงตะวัน เป็นถนนที่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้น โดยพระราชทานชื่อถนนว่า ดวงตะวัน ซึ่งมาจากเครื่องลายครามของจีนที่มีภาพดวงอาทิตย์โผล่ขึ้นจากทะเล
ถนนสายสุดท้ายที่มีชื่อมาจากเครื่องลายครามลายแบบคอเสื้อของจีน มีชื่อว่า ถนนคอเสื้อ หรือที่เรารู้จักกันในปัจจุบันว่า ถนนพิษณุโลก ถนนพิษณุโลกเริ่มตั้งแต่ถนนสามเสนถึงสะพานยมราช กรุงเทพมหานคร สร้างขึ้นใน พ.ศ. ๒๔๔๒ ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
ถนนชื่อต่าง ๆ ที่มีที่มาจากเครื่องลายครามยังมีอีกมากมายซึ่งจะได้รวบรวมมานำเสนอในโอกาสต่อไป.
อารยา ถิรมงคลจิต