เทศกาลปัสคา (๖ ธันวาคม ๒๕๕๔)

          เทศกาลปัสคา (passover) จัดเป็นหนึ่งในสามเทศกาลของชาวอิสราเอล เพื่อระลึกถึงการที่พระเป็นเจ้าทรงไถ่พวกเขาจากการเป็นทาสของอียิปต์  เทศกาลนี้มีความเป็นมาและความสำคัญอย่างไร พจนานุกรมศัพท์ศาสนาสากล อังกฤษ-ไทย ฉบับราชบัณฑิตยสถาน ฉบับพิมพ์ครั้งที่ ๓ (แก้ไขเพิ่มเติม) มีคำตอบ

          ปัสคา มาจากคำในภาษาฮีบรูว่า pesach แปลว่า เว้น ผ่านไป   ในคัมภีร์ภาคพันธสัญญาเดิมเล่าว่า พวกทาสได้คร่ำครวญร้องทุกข์ต่อพระเป็นเจ้า พระองค์จึงทรงเรียกโมเสสให้มานำทาสออกจากอียิปต์ แต่ฟาโรห์ไม่ยอมอนุญาต จึงเกิดภัยพิบัติ ๑๐ ประการ ภัยพิบัติประการที่ ๑๐ คือการสังหารลูกหัวปีของมนุษย์และสัตว์ทั้งหมดในอียิปต์ เมื่อลูกหัวปีของมนุษย์และสัตว์ในอียิปต์ตาย ฟาโรห์จึงยอมให้ทาสฮีบรูไปเพราะโอรสหัวปีของฟาโรห์ก็สิ้นพระชนม์ด้วย แต่พวกทาสฮีบรูได้รับคำสั่งให้นำลูกแกะมาฆ่าและนำเลือดของลูกแกะทาตามขอบประตูบ้าน เมื่อทูตของพระเป็นเจ้ามาถึงบ้านที่มีเลือดทาไว้ก็จะผ่านไปไม่ฆ่าลูกหัวปีของมนุษย์และสัตว์บ้านนั้น ลูกแกะที่ถูกฆ่านี้ เรียกว่า ลูกแกะปัสคา และเรียกพิธีนี้ว่า พิธีไถ่ชีวิตของทาสฮีบรูออกจากอียิปต์ เมื่อฮีบรูพ้นจากการเป็นทาสแล้วจึงได้ชื่อใหม่ว่า อิสราเอล เป็นชนชาติของพระเป็นเจ้า

          เทศกาลนี้มีการฉลอง ๗ วัน เริ่มต้นวันที่ ๑๔ ของเดือนที่ ๑ ทางจันทรคติ (ระหว่างมีนาคม-เมษายน) อาหารที่จะกิน คือ เนื้อของลูกแกะปิ้ง ผักรสขม ซึ่งมีความหมายว่าเป็นอาหารแห่งความทุกข์ ขนมปังไร้เชื้อ เพื่อระลึกถึงการต้องรีบรับประทาน แล้วรีบอพยพออกจากประเทศอียิปต์

          ในคัมภีร์ภาคพันธสัญญาใหม่ ชาวคริสต์ถือว่า พระเยซูคือลูกแกะปัสคาที่ได้ถูกตรึงที่กางเขนจนสิ้นพระชนม์ โดยยอมถูกฆ่าเพื่อให้มนุษย์หลุดพ้นจากบาปที่นำไปสู่ความตายนิรันดร์ พระโลหิตที่หลั่งที่กางเขนเป็นการชำระบาปให้มนุษย์ และให้มีชีวิตเป็นคนใหม่ที่จะไม่ทำบาปอีก และดำเนินชีวิตกับพระเยซูคริสต์ไปสู่ชีวิตนิรันดร์ จึงเปรียบได้กับลูกแกะปัสคาที่ต้องถูกฆ่าหลั่งเลือดสำหรับใช้ป้ายที่ประตูบ้านให้ลูกหัวปีของชาวฮีบรูรอดพ้นจากความตาย.

       กนกวรรณ  ทองตะโก