เพื่อนเล่น-สนามเด็กเล่น
การเรียนรู้ไม่มีที่สิ้นสุด และไม่ได้จำกัดอยู่แต่ในห้องเรียนเท่านั้น หากเรายังสามารถเรียนรู้ทุกเรื่องราวรอบตัวได้ในทุกสถานที่ด้วย วันนี้จึงได้รวมความเรื่องของกลุ่มเพื่อนเล่นและสถานที่ต่าง ๆ ที่มีส่วนในการเรียนรู้ จากพจนานุกรมศัพท์ศึกษาศาสตร์ ฉบับราชบัณฑิตยสถาน มานำเสนอดังนี้ กลุ่มเพื่อนเล่น (playgroup) หมายถึง ผู้เรียนที่รวมตัวกันเป็นกลุ่มเพื่อเล่นด้วยกัน ตามความรู้ ความสามารถ ความถนัด หรือความสนใจที่เหมือนกันหรืออย่างเดียวกัน ทั้งนี้ รวมถึงกลุ่มเพื่อนเรียนที่อยู่นอกสถานศึกษาด้วย หากกลุ่มเพื่อนเล่นได้รับการสนับสนุนและส่งเสริมด้วยการจัดสถานที่ อุปกรณ์การเล่น และสิ่งที่จำเป็นต่าง ๆ แล้ว จะช่วยให้ผู้เรียนมีพัฒนาการตามความถนัด ความสนใจ และมีทักษะทางสังคมที่ดีขึ้นด้วย
สถานที่ เป็นส่วนสำคัญอีกส่วนหนึ่งที่ทำให้เกิดการเรียนรู้ได้ พจนานุกรมศัพท์ศึกษาศาสตร์ฯ อธิบายถึงสถานที่ที่เกี่ยวข้องกับการเล่นของเด็กไว้มากมาย อาทิ สนามเด็กเล่น (playground) เป็นสถานที่ที่มีการจัดอุปกรณ์การเล่นต่าง ๆ ที่ประกอบด้วย บ่อทราย ไม้กระดานหก ชิงช้า ม้าหมุน ตาข่าย ราวเดี่ยวและราวคู่สำหรับปีนป่ายห้อยโหน โดยมุ่งให้เด็กได้พัฒนาส่วนต่าง ๆ ของร่างกายโดยเฉพาะกล้ามเนื้อมัดใหญ่และกล้ามเนื้อมัดเล็กให้มากที่สุด พร้อมทั้งมีประสบการณ์ในทางความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ ผจญภัย โลดโผนโจนทะยานควบคู่กันไปด้วย
สนามเล่นโลดโผน (adventure playground) เป็นสนามเด็กเล่นที่มีอุปกรณ์การเล่นที่สนุกสนาน ฝึกความกล้าและท้าทายในการเคลื่อนไหวรูปแบบต่าง ๆ เพื่อให้เด็กเลือกเล่นอย่างสร้างสรรค์และเสรี เช่น การไต่เชือก การลอดท่อน้ำขนาดใหญ่ การก่ออิฐและกองทราย ศูนย์การเล่น (play center) เป็นพื้นที่ส่วนหนึ่งที่ผู้สอนจัดอุปกรณ์การเล่นที่เหมาะสมให้ผู้เรียนหมุนเวียนกันมาเล่นอย่างอิสระ โดยฝึกให้เล่นอย่างมีวินัยและคำนึงถึงความปลอดภัยของผู้เรียนด้วย ศูนย์การเล่นอาจอยู่ในหรือนอกห้องเรียนก็ได้หากประเภทหรืออุปกรณ์การเล่นต้องใช้พื้นที่กว้าง.
อารยา ถิรมงคลจิต