ทูน

          ทูน แปลว่า ยกสิ่งใดสิ่งหนึ่งขึ้นไว้บนศีรษะหรือเหนือศีรษะ เช่น หญิงชาวอินโดนีเซียทูนหม้อน้ำไว้บนศีรษะ.   เรียกพ่อแม่อุปถัมภ์ คือพ่อแม่ที่รับเป็นผู้อุปถัมภ์เด็กตามประเพณีของคนในคริสต์ศาสนาว่า พ่อทูนหัว แม่ทูนหัว.  ในภาษาไทย คำว่า พ่อทูนหัว แม่ทูนหัว ยังใช้เป็นคำเรียกบุตรธิดาเพื่อแสดงความรักและห่วงอย่างมาก เช่น พ่อทูนหัวของแม่ ขอให้หายเจ็บเร็ว ๆ เถิด อย่าเป็นอะไรไปเลย.  แม่ทูนหัวของแม่ อย่าร้องไห้ไปเลย มาแม่จะกล่อมให้เจ้านอน.   ในบางครั้งก็ใช้ในเชิงประชด เช่น แม่ทูนหัว เมื่อไรจะตื่นเสียที

          คำว่า ทูน มักใช้คู่กับคำว่า เทิด เป็น เทิดทูนเทิด แปลว่า เชิดชูเทิดทูน จึงแปลว่า ยกย่อง เชิดชูไว้เป็นที่เคารพ เช่น เราจะเทิดทูนพระคุณของบรรพบุรุษไว้ตลอดไป.  ศิษย์ทุกคนเทิดทูนอาจารย์ผู้มีคุณของเขายิ่งกว่าผู้ใด.  ประชาชนชาวไทยขอเทิดทูนพระเจ้าอยู่หัวไว้เหนือสิ่งอื่นใด.

ที่มา :  บทวิทยุรายการ “รู้ รัก ภาษาไทย” ออกอากาศทางสถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย เมื่อวันที่ ๑๘ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๕๒ เวลา ๗.๐๐-๗.๓๐ น.